Etkili yazmak her şeyden önce ne yazmak istediğini biliyor olma sanatıdır derler. Üstelik bir metin hazırlarken metnin okunması için yazarsınız ve yazınızın okuyan kişileri harekete geçirmesini istersiniz öyle değil mi? Ayrıca, bunu keyif için de yapsanız iş görüşmeleri alanında da yapsanız, okuyucuda bir iz bırakmak istersiniz. Sizlere; CV, rapor, reklam, edebi yazılar yazarken nelere dikkat etmelisiniz onlardan bahsedeceğim. Yazınızın türünün ne olduğundan ziyade nasıl olması gerektiği üzerine yoğunlaşacağım. Hazırsanız başlayalım.
1.Okuyucu kitlenizi iyi seçin.
Aristo’nun ‘’Ethos,Lagos,Pathos Retorik Üçgeni’’ ile giriş yapalım. Peki bunun etkili yazma ile ilgisi nedir?
Aristo’ya göre Ethos, karizma olarak nitelendirilir. Hitap edilen kişinin; kişiliğini, eğitimini, yaşını ifade etmektedir. Hitapta bulunan kişi ise, Ethos’un içerdiği bu özelliklere dikkat ederek karşısındakini etkilemeye çalışır.
Gelelim Logos’a… Logos ise Aristo tarafından ‘’Mantık’’ı nitelendirir. Hitap ettiği kişiyi etkilemek için, mantıksal bir yaklaşım benimser. Örneğin, üstlerinizden birine yazdığınız bir yazıda, duygular daha geri plandadır ve siz karşınızdakini mantık çerçevesinde yazdığınız bir üslup kullanmalısınız.
Pathos ise tam tersi duygulara hitap etmektedir. Aşk romanları, şiirler, masallar…
Bütün bunları yazıya uyarlayacak olursak, bir şey yazarken her şeyden önce ‘’kime yazdığımızı’’ iyi belirlememiz gerekir. Örneğin,
‘’Ali, bugün kendini iyi hissetmiyor. Karnı ağrıyormuş. Zavallı Alicik. Bugün okula gelemeyecek.’’
Bu yazı, dört yaşındaki bir çocuğa yazılıyorsa etkili olabilir, ancak bunu üniversitedeki bir profesörünüze yazarsanız, bu pek etkili bir yazı olmayacaktır.
2.Doğru Üslup
Kime yazacağımızı belirledikten sonra en belirginleşen kısımdır. Ne söylediğin değil, nasıl söylediğin önemlidir demişler. 😊 Örneğin, bir masal yazarken aslında asıl hedef çocuklardır ve yaş aralığı bellidir. O anlatımda daha pastoral bir anlatım işleyebilirsiniz. Öte yandan akademik bir makale yazarken bu anlatım daha kurallar ve saygı çerçevesinde olmalıdır.
3.Basit bir dil ve kısa cümleler kullanın.
Çok az noktalama işareti kullandığınız uzun ve karmaşık cümleler yazmayın. Çünkü okuyucu böyle bir durumda yazdığınız yazıya olan ilgisini kaybeder. Anlam çıkarmakta zorlanır. Bu şekilde de hedeflediğiniz verimi elde etme şansınız azalır.
4.Konuyla ilgili görseller kullanın.
Bu hem okuyucuya anlattıklarınızı betimleme imkanı tanır hem de okuyucunuzun yazınızla bir bütün haline gelmesini kolaylaştırır. Görseller, okuyucu ile okur arasındaki coğrafi uzaklığı, kültür farklılıklarını ortadan kaldırır.
Örneğin, gördüğünüz bu görseller ben daha bir şey anlatmadığım halde size ana temayı verebilmiştir.
Özetlemek gerekirse, yazınızın etkili olmasını en üst düzeye çıkarmak için, metnin uzunluğunu sınırlamalı, ilgili görseller eklemelisiniz. Okuyucu kitlenizi belirlemeli ve onları iyi tanımalısınız. Onları etkilemek için onların beklentilerini de göz önünde bulundurmayı ihmal etmeyin.